KAZIMIERZ ZAKRZEWSKI (1938-2016)

Profesor zwyczajny Politechniki Łódzkiej

Profesor Kazimierz Zakrzewski pracował na Wydziale Elektrycznym Politechniki Łódzkiej (obecnie Wydział Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki) od października 1960 roku. Pracę w Politechnice Łódzkiej rozpoczął w 1960 obejmując stanowisko asystenta w katedrze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów kierowanej przez prof. Eugeniusza Jezierskiego.

W 1968 roku obronił pracę doktorską p.t. „Wyznaczanie pola elektromagnetycznego i strat mocy w masywnym żelazie z uwzględnieniem nieliniowej przenikalności magnetycznej” uzyskując stopień doktora nauk technicznych. Promotorem tej pracy był doc. dr hab. Janusz Turowski. Praca obejmowała obliczenia numeryczne pola i strat, modelowanie analogowe za pomocą elementów skończonych linii długiej oraz pomiary na próbkach fizycznych (uwzględniono charakterystykę wierzchołkową magnesowania materiału wyznaczoną doświadczalnie). Praca ta uzyskała Nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego III stopnia w 1969 r.

Prof. Kazimierz Zakrzewski specjalizował się w obliczeniach numerycznych pól w blachach elektrotechnicznych transformatorowych, w tym również anizotropowych stosowanych w przemyśle transformatorowym.

W 1972 roku obronił pracę habilitacyjną pod tytułem ”Pole elektromagnetyczne w ciałach ferromagnetycznych przewodzących”. W pracy tej uwzględniono doświadczalne pętle magnesowania materiałów ferromagnetycznych i podano algorytmy obliczeń przebiegów elektromagnetycznych wewnątrz środowiska ferromagnetycznego. Praca habilitacyjna została wyróżniona Nagrodą Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki II stopnia.

W 1983 roku Rada Państwa nadała profesorowi Kazimierzowi Zakrzewskiemu tytuł naukowy profesora nauk technicznych.

Profesor ma w dorobku 170 artykułów naukowych i 3 monografie,19 artykułów z tzw. listy filadelfijskiej, 24 artykuły w czasopismach PAN, 42 referaty na konferencjach międzynarodowych, 18 referatów na konferencjach krajowych.

Prof. K. Zakrzewski wypromował stosunkowo liczną grupę współpracowników. Spośród siedmiu doktorów, trzech jest już profesorami tytularnymi: Jan Sykulski w Uniwersytecie w Southampton, Sławomir Wiak w Politechnice Łódzkiej, Marian Łukaniszyn w Politechnice Opolskiej. Na stanowisku profesora pracuje dr hab. Bronisław Tomczuk w Politechnice Opolskiej, dr inż. Jan Dobkowski pełni funkcję Dyrektora Naukowego Centrum Techniki Morskiej w Gdyni, dr inż. Grażyna Sobiczewska jest starszym wykładowcą, a dr. inż. Maciej Kacperski-adiunktem w Politechnice Łódzkiej.
Profesor, jako promotor „rite constitutus” wypromował dwóch doktorów „honoris causa” Politechniki Łódzkiej: członka rzeczywistego PAN prof. dr. Tadeusza Śliwińskiego i prof. Michała Jabłońskiego, emerytowanego profesora Politechniki Łódzkiej.

W dorobku opiniodawczym jest 29 recenzji przewodów habilitacyjnych, 8 recenzji wydawniczych prac habilitacyjnych, 38 recenzji prac doktorskich. Profesor opiniował 11 wniosków profesorskich do tytułu i 13 w sprawie zatrudnienia na stanowisku profesora.

Opiniował blisko 200 artykułów naukowych i referatów konferencyjnych. W ramach działalności w Centralnej Komisji ds. stopni naukowych i tytułu naukowego był superrecenzentem blisko 60-tu wniosków profesorskich i habilitacyjnych.

W czasie pracy na Politechnice Łódzkiej przebywał na stażu: 1972 – fabryka TRANSFORMATORENUNION w Bad Cannstadt k/ Stuttgartu, 1978 – Wszechzwiązkowy Instytut Budowy Transformatorów w Zaporożu na Ukrainie.

Jako profesor wizytujący pracował w Universite des Sciences et Technologies w Lille (1980) oraz w z Instytutem Fizyko-Energetycznym Łotewskiej Akademii Nauk w Rydze (1989-1995). Utrzymywał ścisłe kontakty naukowe z Narodowym Instytutem Politechnicznym w Kijowie, z Uniwersytetem w Pawii, z Katolickim Uniwersytetem w Loeven, Uniwersytetem w Southampton, z Technische Hochschule w Ilmenau, Technische Universitat w Dreźnie, z Uniwersytetem Strathclyde w Szkocji, z Instytutem Elektrodynamiki Ukraińskiej Akademii Nauk w Kijowie.

Profesor Kazimierz Zakrzewski był wybitnym naukowcem i inżynierem w dziedzinie maszyn elektrycznych i transformatorów. Jego zainteresowania naukowe dotyczą zagadnień związanych z metodami obliczania pola elektromagnetycznego i strat w materiałach masywnych i zblachowanych (z uwzględnieniem doświadczalnych pętli histerezy), z modelowaniem fizycznym strat w częściach konstrukcyjnych maszyn elektrycznych i transformatorów (z uwzględnieniem nieliniowości magnetycznej), metod określania obciążalności silników indukcyjnych w warunkach szerokiej regulacji prędkości obrotowej przy zasilaniu przekształtnikowym PWM, metod obliczania hamulców o wirniku ferromagnetycznym tarczowym, analizy skutków awarii transformatorów energetycznych (obliczenia trójwymiarowe pola magnetycznego).

Prof. K. Zakrzewski był wiele lat dyrektorem Instytutu Maszyn Elektrycznych i Transformatorów (obecnie Instytut Mechatroniki i Systemów Informatycznych) oraz prodziekanem na wydziale Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki.

Prof. K. Zakrzewski jest postacią znaną w Polsce w świecie akademickim, czego dowodem jest niniejsza lista:

1. Członkostwo w Komitecie Elektrotechniki Polskiej Akademii Nauk od 1990 r.
2. Przewodnictwo Komitetu Elektrotechniki od 2003 r.
3. Przewodnictwo Sekcji Maszyn Elektrycznych i Transformatorów Komitetu Elektrotechniki PAN od 1997 r.
4. Członkostwo w Centralnej Komisji do spraw stopni naukowych i tytułu naukowego przy Premierze Rzeczypospolitej Polskiej (od 2000 r.)
5. Przewodnictwo Rady Naukowej Instytutu Elektrotechniki w Warszawie (od 1999 r.)
6. Członkostwo Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej (1998-1992 i od 1996,
7. Członkostwo Honorowe Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej,
8. Kierownictwo Sekcji C4 Projektów Celowych Komitetu Badań Naukowych 2001-2004
9. Przewodnictwo Komitetu Naukowego Międzynarodowych Sympozjów Maszyn Elektrycznych SME od 1999 r.
10. Doktor honoris causa Politechniki Opolskiej (2015).

Profesor był członkiem Komitetów Naukowych stałych Konferencji Międzynarodowych. Za wieloletnią pracę zawodową został uhonorowany:
Złotym Krzyżem Zasługi (1980),

• Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1989),
• Odznaką Zasłużonego dla Politechniki Łódzkiej (1994),
• medalami 35-lecia i 50-lecia Politechniki Łódzkiej,
• medalem 60-lecia Oddziału Łódzkiego SEP (1979),
• medalem Allessandro Volta Uniwersytetu w Pawii (1999).

Zmarł dnia 13 września 2016 roku w Łodzi.

Wanda Gryglewicz-Kacerka
Przewodnicząca Oddział Łódzki PTETiS